نشانه های سینوزیت

علائم و نشانه های سینوزیت : سینوزیت و یا عفونت سینوس نوعی بیماری است که در اثر یک آلرژی و یا عفونت ایجاد می شود. این بیماری با التهاب پوشش سینوس ها مشخص می گردد.

اصطلاح سینوس به سینوس یا حفره‌ های پارانازال (مجاور بینی) اطلاق می شود که حفره‌ هایی پر از هوا می باشد و به وسیله غشاء مخاطی پوشیده شده است. سینوس ها در بینی و اطراف آن قرار گرفته اند. چهار نوع سینوس وجود دارد که عبارتند از: سینوس های پیشانی، سینوس های پارانازال یعنی سینوس های فکی، سینوس های شب پره‌ای و سینوس های اتموئید یا پرویزنی. این سینوس ها با توجه به نوع استخوان صورت که در آن قرار گرفته اند نامگذاری شده ‌اند. این سینوس ها وظیفه مرطوب نگه داشتن حفره‌ی بینی و هوای تنفسی گرم را برعهده دارند.

به التهاب و عفونت سینوس های پارانازال سینوزیت گفته می شود؛ که تحت عناوین عفونی و غیر عفونی تقسیم بندی می ‌شود. نوع عفونی آن در اثر عفونت سینوس بروز می کند، این در حالیست که آلرژی و محرک های محیطی منجر به ایجاد سینوزیت غیر عفونی می ‌شوند. عفونت سینوسی فراتر از آن با توجه به طول مدت بیماری به نیمه حاد، حاد و مزمن تقسیم می شود. سینوزیت حاد (ناگهانی) به مدت کم تر از چهار هفته، نیمه حاد حدوداً ۴ الی ۶ هفته و سینوزیت مزمن (طولانی مدت) اغلب بیش از دوازده هفته به طول می ‌انجامند.

عوامل خطر ابتلا به بیماری سینوزیت

باید گفت یکی از دلایل ایجاد سینوزیت زکامی (التهاب بافت مخاطی بینی) است که خوب درمان نشده است. ۵ تا ۱۰ درصد از زکام‌ هایی که معالجه نشده به سینوزیت تبدیل شده اند. چنانچه مستعد ابتلا به این نوع عفونت هستید، پیش از اینکه سینوس‌هایتان درگیر شوند برای درمان زکام خود نزد پزشک مراجعه نمایید. معمولاً پزشک داروهای استنشاقی، قطره‌های ضدعفونی کننده و… تجویز می کند.

لازم به ذکر است یکی دیگر از عوامل ابتلا به سینوزیت، عامل محیطی می باشد. آلودگی هوا، اتمسفر مرطوب یا خیلی خشک (هوای راکد اتاق، فضای بسیار گرم و …)، سرما، تغییرات اقلیمی شدید و … از جمله عواملی هستند که تأثیرشان با توجه به حساسیت هر فرد متغیر است.

ضمن اینکه آلرژی به تمام مواد حساسیت ‌زا نظیر حشرات، پشم گربه و … نیز می ‌تواند در بروز سینوزیت اثرگذار باشد. باید گفت عفونت دندان جزو عواملی است که در ایجاد سینوزیت مؤثر می باشد؛ بدین جهت که دندان ‌های آسیا و پیشین فک بالایی نزدیک به سینوس‌ های فکی آرواره ‌ای قرار دارند. در این زمینه دو حالت وجود دارد: یا قسمتی از پر کردگی دندان وارد یکی از مجاری سینوسی آرواره‌ ای شده یا دندان عفونت دارد. در صورتی که دچار این مشکل شدید می بایست نزد دندانپزشک خود مراجعه نمایید. با این وجود حتی با مداخله پزشک امکان دارد سینوسی که منشا آن عفونت دندانی باشد، باز هم تداوم پیدا کند. ضمناً ایجاد سینوزیت ممکن است مادرزادی (پولیپ بینی، انحراف تیغه بینی و مجراهای سینوسی بسیار تنگ) باشد و یا بر اثر سانحه ای روی دهد.

علائم و نشانه‌ های سینوزیت : علائم بارز عفونت‌ های کوتاه مدت با نوع مزمن آن کمی تفاوت دارد. ضمن اینکه علائم با توجه به نوع سینوسی که تحت تأثیر قرار گرفته است متغیر است. التهاب سینوس های پارانازال موجب ترشح بیش از اندازه مخاط شده، به گونه ای که مجاری بینی را مسدود می کند. این امر منجر به احتقان، گرفتگی و سایر علائم خواهد شد. از جمله نشانه های سینوزیت حاد و مزمن می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

علائم سینوزیت حاد

• حساس شدن استخوان گونه (سینوزیت فکی)
• ترشحات غلیظ، زرد و یا مایل به سبز بینی
• گرفتگی بینی
• درد صورت یا درد سینوس
• سردرد خفیف تا شدید
• آبریزش یا ریزش اخلاط از عقب بینی
• فشار صورت و یا فشار سینوس
• اختلالات بینایی (سینوزیت شب پره‌ای)
• از دست دادن حس بویایی
• تب شدید
• افزایش درد در زمان خم شدن به جلو و یا دراز کشیدن
• احتقان یا سرفه

علائم سینوزیت مزمن

• فشار زیر چشم (سینوزیت فکی)
• احتقان مزمن بینی
• وجود چرک در حفره بینی
• آبریزش مزمن از عقب بینی
• سرفه (که شب هنگام شدیدتر می ‌شود)
• از دست دادن حس چشایی و بویایی
• بوی بد دهان
• گلو درد
• سردرد با شدت کم
• فشار سینوس (خاص سینوسی که تحت تأثیر قرار گرفته است)
• دندان درد و یا حساس شدن مزمن دندان (سینوزیت فکی)

لذا، فشار و درد در اطراف صورت جزو نشانه های سینوزیت می‌ باشد. این علائم امکان دارد در زمان تکیه دادن، دراز کشیدن به پشت، خم شدن به جلو و سایر حالت های قرار گیری سر شدیدتر شوند. در سینوزیت هایی که به دلیل آلرژی شروع می ‌شوند، علائم ذکر شده ممکن است به همراه عطسه، خارش چشم، آب آمدن از چشم و مخاط شفاف باشد.

این عارضه، معمولاً خود به خود رفع می شود. علائم شما اغلب طی ۲ یا ۳ هفته برطرف شده و شما می توانید در منزل از خود مراقبت کنید. در صورتی که وضعیت شدید شود (سینوزیت مزمن) می بایست نزد پزشک مراجعه نمایید.

دکتر احمد ناظم بافقی

متخصص گوش و حلق و بینی

جراحی سر و گردن و   آندوسکوپی سینوس